«Τι συμβαίνει στην Αμερική, μαμά;» Πώς να μιλήσετε στα παιδιά σας για τη βία και τον ρατσισμό

Η εικόνα του αστυνομικού που πατά μέχρι θανάτου στο λαιμό τον Τζορτζ Φλόιντ έχει έχει προκαλέσει κύμα οργής στις Ηνωμένες Πολιτείες, με κύμα διαδηλώσεων να ξεσπά με αφορμή τη δολοφονία του Αφροαμερικανού. Σκληρές εικόνες κατακλύζουν καθημερινά τους τηλεοπτικούς δέκτες και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Εν μέσω αυτής της κοινωνικής έκρηξης, ανήσυχοι γονείς αγωνίζονται να βρουν τρόπους, ώστε να προστατεύσουν τα παιδιά τους από το να βλέπουν το χειρότερο πρόσωπο της βίας και ταυτόχρονα να τους εξηγήσουν τις καταστροφικές συνέπειες του ρατσισμού. Ομολογουμένως, η στιγμή δεν θα μπορούσε να είναι η χειρότερη.

Έχοντας βρει καταφύγιο στο σπίτι για να προστατευτούν από την πανδημία του κορωνοϊου και προσπαθώντας να κοντρολάρουν, τόσο το άγχος της δουλειάς, όσο και τη φροντίδα των παιδιών, είχαν αφήσει λίγο περισσότερο ελεύθερα τα παιδιά τους να παρακολουθούν τηλεόραση.

Σήμερα είναι ακόμη πιο πιθανό ανήλικα παιδιά να έχουν δει το βίντεο, το οποίο δείχνει τον Τζορτζ Φλόιντ, άοπλο και με χειροπέδες, να ξεψυχά κάτω από το γόνατο του λευκού αστυνομικού, στη Μινεάπολη, ζητώντας απλά να αναπνεύσει. Αλλά και σε περίπτωση που δεν το έχουν δει, οι ειδικοί λένε, ότι οι γονείς θα πρέπει να λαμβάνουν υπ’όψιν, ότι τα παιδιά τους είναι ήδη ενήμερα για μία τραγωδία σαν αυτή και τις συνέπειές της.

«Παιδιά και έφηβοι βιώνουν τις παράπλευρες συνέπειες ρατσιστικών δολοφονιών που έχουν δημοσιοποιηθεί, ακόμη κι αν έχουν στην κατοχή τους smartphone ή όχι. Είτε από τα social media, συζητήσεις με συναδέλφους, είτε από την αποστροφή στα πρόσωπα των αγαπημένων τους, τα παιδιά αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει », δήλωσε στο CNN η παιδίατρος δρ. Rhea Boyd.

Πως να βοηθήσουμε τα παιδιά μας

«Αφήστε την ηλικία και το επίπεδο ανάπτυξης του παιδιού να σας καθοδηγήσουν, αλλά πρώτα βεβαιωθείτε ότι έχετε τη σωστή ψυχοσύνθεση», υποστηρίζουν οι ειδικοί.

«Το πρώτο βήμα για τους γονείς είναι να προστατευτούν οι ίδιοι, την ψυχική και συναισθηματική τους υγεία. Πρέπει να βάλουν πρώτα εκείνοι τη μάσκα οξυγόνου, πρωτού τη βάλουν στα παιδιά τους», δήλωσε η δρ. Nia Heard-Garris, πρόεδρος της επιτροπής υγείας, δικαιοσύνης και ένταξης των μειονοτήτων της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής (AAP).

«Ένα τραύμα μέσω μίας οθόνης είναι πραγματικό, ειδικότερα για τις περιθωριοποιημένες κοινότητες που μπορεί να έχουν βιώσει ανάλογα σκηνικά από πρώτο χέρι», σημειώνει με τη σειρά της η δρ. Jenny Radesky, καθηγήτρια αναπτυξιακής συμπεριφορικής παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.

Το στρες παρακολούθησης τέτοιων γεγονότων μέσω τηλεόρασης ή smartphone φωλιάζει στο μυαλό και το σώμα μας», προσθέτει η καθηγήτρια, ενώ συστήνει στους γονείς να βρουν τρόπους να διοχετεύουν αυτόν τον αρνητισμό σε θετικές ενέργειες, όπως βαθιές ανάσες ή άλλες ασκήσεις πριν αρχίσουν να παίζουν ή να μιλούν με τα παιδιά τους.

«Αυτό δεν σημαίνει ότι φεύγει το άγχος ή ο θυμός, αλλά ότι μπορούν οι γονείς να σκεφτούν και να ενεργήσουν με μεγαλύτερη διαύγεια», συμπληρώνει η δρ. Garris.

Από τα βρέφη έως τους εφήβους

Ενώ τα παιδιά είναι μικρότερα των τριών ετών δεν μπορούν να αντιληφθούν το τι εκτυλίσσεται στην τηλεόραση, ωστόσο έχουν την ικανότητα να αντιληφθούν τον φόβο ή την οργή στη φωνή και τη συμπεριφορά των γύρω τους», ανέφερε η δρ. Radesky.

Σε αυτήν την ηλικία, το στρες εμφανίζεται ως ιδιότροπη και «άναρχη» συμπεριφορά. Για το λόγο αυτό οι γονείς θα πρέπει να διαβάζουν, να ακούν ή να παρακολουθούν ειδήσεις, όταν το μωρό τους δεν βρίσκεται στο χώρο.

«Παρακολουθήστε αυτό που χρειάζεται για να είστε ενήμεροι, ωστόσο μετά κλείστε το και κάντε οτιδήποτε θα κάνει την οικογένειά σας να νιώσει ενωμένη και πλήρη», προσθέτει η Radesky. Αυτή είναι η στιγμή για να ξεκινήσετε να διδάσκετε στο παιδί σας για τον συστημικό ρατσισμό και πώς να τον αναγνωρίζουν και να τον αντικρούουν, τονίζουν οι ειδικοί.

Στους πρώτους έξι μήνες ο εγκέφαλος ενός μωρού μπορεί να παρατηρήσει διαφορές που σχετίζονται με τον ρατσισμό και σε ηλικία δύο έως τεσσάρων ετών μπορεί να εσωτερικεύσει ρατσιστικές κλίσεις, όπως επισημαίνει η παιδίατρος Dr. Jacqueline Dougé, μία εκ των συγγραφέων της έκθεσης για τον αντίκτυπο της βίας στην υγεία παιδιών και εφήβων της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής.

Τα παιδιά στην ηλικία του δημοτικού σχολείου αρχίζουν να ρωτούν γιατί οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί από εκείνους. «Εάν το παιδί σας ρωτήσει για το διαφορετικό χρώμα δέρματος ενός άλλου ανθρώπου, μπορείτε να του πείτε: δεν είναι θαυμάσιο που είμαστε όλοι διαφορετικοί», επισημαίνουν οι ειδικοί.

Μάλιστα, σύμφωνα με τους ειδικούς, σε αυτήν την ηλικία τα παιδιά δύνανται να βλέπουν εικόνες από διαδηλώσεις και να εστιάζουν σε ένα αυτοκίνητο που καίγεται ή σε έναν άνθρωπο που φορά μάσκα.

Σε μία τέτοια περίπτωση, οι γονείς θα πρέπει να κάνουν ότι καλύτερο μπορούν, ώστε να περιορίσουν την έκθεση των παιδιών στην τηλεόραση, τα smartphones ή τα τάμπλετ. Παράλληλα, θα πρέπει να εξηγήσουν στα παιδιά τους το ευρύτερο πλαίσιο του ρατσισμού, ούτως ώστε να τους δώσουν να καταλάβουν την οργή των διαδηλωτών που γεμίζουν τους δρόμους ολόκληρης της χώρας. Κάνοντας αυτό, οι γονείς βοηθούν τα παιδιά τους να καλλιεργήσουν την συμπόνοι και να τους διδάξουν την αλληλεγγύη, παρά να εστιάζουν στους φόβους τους.

Όσον αφορά τους έφηβους, είναι η ηλικιακή ομάδα που μπορεί να έρθει σε επαφή με την αστυνομική βία και τις διαδηλώσεις μέσα από τα κινητά τους τηλέφωνα και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι περισσότεροι νιώθουν πιο άνετα επικοινωνώντας με τους φίλους τους μέσω των social media, ενώ ορισμένοι έχουν αρχίσει να δραστηριοποιούνται ακτιβιστικά.

«Ο διαδικτυακός ακτιβισμός είναι μία αντίδραση για αρκετούς νέους, ειδικότερα τώρα που βρισκόμαστε σε συνθήκες κοινωνικής απόστασης (λόγω ιού)», αναφέρει η δρ. Garris.

«Οι γονείς μπορούν να ρωτούν τα παιδιά τους, αν έχουν δει στο διαδίκτυο οτιδήποτε σε σχέση με διαδηλώσεις, τι πιστεύουν για αυτό και τι τους ενοχλεί ή τους εμπνέει. Επίσης, μπορούν να χρησιμοποιήσουν ταινίες και ντοκιμαντέρ που επιμορφώνουν τους εφήβους για την ιστορία των διακρίσεων. Δεν χρειάζεται να κάνετε κήρυγμα στα παιδιά σας για το τι είναι σωστό ή λάθος. Είναι καλύτερο να συζητήσετε μαζί τους για όσα αντιλαμβάνονται και μπορούν να δουν σε ένα ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο», προσθέτει.

Οι ειδικοί καταλήγουν ότι υπάρχει ανάγκη να γίνει μία συλλογική δουλειά από όλες τις τάξεις και τις φυλές, ενώ ο κάθε γονέας θα πρέπει να βάλει τα παιδιά του σε μία συζήτηση για τον ρατσισμό και τα γεγονότα αυτά μπορούν να λειτουργήσουν καταλυτικά.

Πηγή: CNN